Η Σαντορίνη αποτελεί έναν από τους πιο δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς στον κόσμο με εκατομμύρια επισκέπτες ετησίως και  τεράστια κέρδη για τους τουριστικούς ομίλους που παίρνουν όλο και μεγαλύτερο κομμάτι των εσόδων στο νησί.

Άραγε αυτός ο πακτωλός χρημάτων που εισρέει,  τι δυνατότητες δίνει για μια καλύτερη ζωή για τους μόνιμους κατοίκους του νησιού;

Απάντηση σε αυτό το ερώτημα δίνει η αρνητική εξέλιξη του κλεισίματος του Παραρτήματος του Εθνικού Ωδείου του νησιού που παρείχε μουσική Εκπαίδευση σε 100 περίπου νέα παιδιά στη Σαντορίνη. Ο λόγος που οδήγησε σε αυτή την εξέλιξη είναι ότι ο ιδιοκτήτης του κτηρίου που στέγαζε το Ωδείο δε θα συνεχίσει την μίσθωση του  στο Ωδείο, λόγω του ότι έχει δυνατότητα για τουριστική αξιοποίηση του με πολύ υψηλότερο τίμημα.

Αποτέλεσμα της τεράστιας τουριστικής ανάπτυξης, είναι η απώλεια της δυνατότητας για 100 σπουδαστές μουσικής να συνεχίσουν τις σπουδές τους και για αρκετούς συναδέλφους που δίδασκαν στο συγκεκριμένο Ωδείο να μένουν άνεργοι, λίγες μέρες πριν την έναρξη της νέας εκπαιδευτικής χρονιάς.

Η ευθύνη της Δημοτικής Αρχής του νησιού, αλλά και της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου είναι μεγάλες. Τους καλούμε να κινηθούν άμεσα ώστε να βρεθεί κατάλληλος χώρος για να συνεχίσουν τα παιδιά στη Σαντορίνη τις σπουδές τους.

Αντίστοιχα μεγάλη είναι η ευθύνη του Υπουργείου Πολιτισμού και της Κυβέρνησης για την ανυπαρξία ενός Δημόσιου συστήματος μουσικής Εκπαίδευσης δικτυωμένου  σε όλη την Ελλάδα, που να ξεκινά από τα πρώτα παιδικά χρόνια μέχρι την εισαγωγή στο Πανεπιστήμιο. Σήμερα μιλάμε για ένα σχεδόν αποκλειστικά ιδιωτικό σύστημα Εκπαίδευσης που στερεί τη δυνατότητα των μουσικών σπουδών σε πολλούς νέους.

Η περίπτωση του Ωδείου στη Σαντορίνη δεν είναι μεμονωμένη. Πριν λίγους μήνες ανακοινώθηκε η διακοπή λειτουργίας του «Ορφείου» στην Αθήνα σα συνέπεια της τουριστικής ανάπτυξης στην Πρωτεύουσα. Αντίστοιχα το ιστορικό κτήριο του Εθνικού Ωδείου στο κέντρο της Αθήνας, στο οποίο σπούδασε μια ολόκληρη γενιά μουσικών, θα γίνει ξενοδοχείο. Θυμίζουμε τη συμμετοχή μας σε κινητοποιήσεις ενάντια στο κλείσιμο δύο ιστορικών Κινηματογράφων της Αθήνας (Ιντεάλ, Άστορ) για να γίνουν ξενοδοχεία.  

Απέναντι σε αυτή την πολιτική που μετρά τα πάντα με βάση το κέρδος,  διεκδικούμε τα εργασιακά μας δικαιώματα και παλεύουμε μαζί με γονείς και σπουδαστές για σύγχρονές σπουδές μουσικής μέσα από ένα δημόσιο και δωρεάν σύστημα με ευθύνη του Υπουργείου Παιδείας.

Αναμένουμε τη Δημοτική Αρχή της Σαντορίνης να αναλάβει τις ευθύνες της μαζί με την Περιφέρεια, για να βρεθεί άμεση λύση για τη συνέχιση των σπουδών των 100 κατοίκων του νησιού πριν την έναρξη της νέας Εκπαιδευτικής χρονιάς.

Το παρακάτω κείμενο μας έστειλε ο συνάδελφος Χρήστος Κολοβός.

“Κηδεύτηκε προχτές Τετάρτη, 21 Αυγούστου, από το κοιμητήριο Χαλανδρίου, ο αιωνόβιος Ζακυνθινός Μαέστρος και σολίστ τρομπονιού, ο τελευταίος ίσως της γενιάς του, Διονύσιος Πυλαρινός (γεν. 1925). Ο Νιόνιος για τους συνομίληκούς του ή κύριος Σάκης για την επόμενη γενιά και για μένα, που από πολύ μικρός τον συναναστρεφόμουν ένεκα οικογενειακής φιλίας. Κάποιος άγνωστος ίσως μουσικός, με γνωστό επίθετο όμως για τους νέους συναδέρφους της εποχής μας, γενάρχης δυο διαπρεπών υιών σολίστ του ιδίου οργάνου και μαέστρων, όπως ο ίδιος. Πατέρας των Ανδρέα και Ραφαέλλου. Σύντροφος δε αχώριστος της Μαγδαληνής.

Ο κύριος Σάκης, πέθανε στις 16 Αυγούστου πλήρης ημερών και αγώνων για καλύτερες συνθήκες εργασίας των πνευστών κυρίως μουσικών μαζί με τον συντοπίτη του συνάδερφο, κομμουνιστή συνθέτη και επίσης σολίστ τρομπονιού, Αλέκο Ξένο. Το σημαντικότερο επίτευγμά τους ήταν η θεσμοθέτηση επί Κωστή Μπαστιά (αρχές του ’60), των διπλών κορυφαίων στην Ορχήστρα της Λυρικής, τότε που επί δεκαετίες (μέχρι τα μέσα του ’80 περίπου) έπαιζαν και διπλές παραστάσεις (1^η στις 17.00 και 2^η στις 20.30), κάνοντας 9 σέρβις την εβδομάδα, δουλεύοντας σαν σκλάβοι, όπως χαρακτηριστικά έλεγαν.

Ο Μαέστρος μας, αν και σπούδασε στη γενέτειρά του, όπως μας πληροφορεί ο επίσης Ζακυνθινός Τάκης Καλογερόπουλος στο Λεξικό του της Ελληνικής Μουσικής, τον συναντάμε σε ηλικία 7 χρ. στη Φιλαρμονική Φιλιατρών, που είχε βρεθεί για λόγους οικογενειακούς, να μελετά ευφώνιο με τον Επτανήσιο υπαρχιμουσικό Ν. Αρβανιτάκη. Από τα 14 του, διδάσκεται στη Ζάκυνθο από τον Πήλικα ευφώνιο και τρομπόνι και στα 17 του έρχεται πρώτος στις εξετάσεις της Στρατιωτικής Μουσικής Φρουράς Αθηνών. Αργότερα σπουδάζει στο ΚΩΘ με τον Βακαλόπουλο Ανώτερα Θεωρητικά αποφοιτώντας από τις τάξεις αρμονίας, ενοργάνωσης, αντίστιξης και φούγκας. Απεφοίτησε δε και από την τάξη της διεύθυνσης μπάντας. Στη Θεσσαλονίκη βρέθηκε στην Στρατιωτική Μουσική του Γ’ Σώματος Στρατού μετατεθείς, κάνοντας τον Ζακυνθινό μας εθνικό βάρδο Διονύσιο Βισβάρδη, να αναγνωρίσει το ταλέντο του και να τον συμβουλέψει να μεταβεί στην Μουσική Ακαδημία της Αγ. Καικιλίας της Ρώμης προς τελειοποίηση στο όργανο και τη διεύθυνση ορχήστρας, στην τάξη του διάσημου παιδαγωγού μαέστρου, Franco Ferrara.

Επί 30ετία περίπου διετέλεσε πρώτο τρομπόνι στην Ορχήστρα της Λυρικής και της ΚΟΑ, φέροντας τον τιμητικό τίτλο κατόπιν διαγωνισμών προαγωγών του «αρχικορυφαίου»! Την νεανική του 3^η δεκαετία 1945-55, υπηρέτησε στην Στρατιωτική Μουσική.

Ο Πυλαρινός, ηχογράφησε για την Ελληνική Ραδιοφωνία αρκετά ρεσιτάλ, ενώ διηύθυνε από τα 1976-77 πολλές παραστάσεις όπερας και οπερέττας στην Λυρική μεταξύ των οποίων «ο Βαφτιστικός», «η Νυχτερίδα», «Απάχηδες των Αθηνών» κ.ά. και πλήθος ορχηστρών «ιντέρνο», δηλ. πίσω από την σκηνή. Ηχογράφησε επίσης ως μαέστρος και με την Ορχ. Ποικίλης Μουσικής της ΕΡΤ επί 8ετία, ενώ δίδαξε δεκάδες μετέπειτα μουσικούς τρομπόνι, τούμπα και αλτικόρνο για 20 έτη στο Ελληνικό Ωδείο. Μετέσχε ακόμη σε πάμπολλες επιτροπές διαφόρων διαγωνισμών τόσο των Κρατικών Ορχηστρών, όσο και των Νέων της Μεσογείου και της ΕΟΚ.

Δυο χαρακτηριστικά σοφά λόγια του κυρίου Σάκη ήταν οι φράσεις: α) «θέλει τουπέ η θέση αυτή», εννοώντας την συνεχή μελέτη, την αριστεία, τον σεβασμό και εντός και εκτός Ορχήστρας, το ευπρεπές ένδυμα, μιας που ο μουσικός είναι πρωτίστως Καλλιτέχνης, μια ανώτερη, ιδιαίτερη φύση δηλ. ψυχή τε και πνεύματι που πρέπει να εμπνέει τον σεβασμό όλων και β) «πρέπει να ξέρεις ποιος καθόταν στην ίδια καρέκλα πριν από σένα». Δηλ. να γνωρίζουμε οι νέοι την ιστορία μας, γιατί για τις Ορχήστρες μας δόθηκαν αιματηροί αγώνες για να ιδρυθούν, να εγκαθιδρυθούν, να προοδεύσουν και να φτάσουν «όρθιες» ως τις μέρες μας.

Η συγκίνησή του πάντα ήταν μεγάλη, σαν σού έδειχνε από το πορτοφόλι του την φωτογραφία από την τάφρο της Ορχήστρας της Λυρικής με αυτόν κορυφαίο και δίπλα του τους δυο γιούς του καμαρώνοντας. Όλοι μαζί οι «τρεις άριστοι… Πυλαρινοί», όπως κάποτε έγραψε η Καίτη Ρωμανού, ακούγοντάς τους να παίζουν στον Μουσικό Αύγουστο του Ηρακλείου επί Χατζιδάκι (1981), ιταλικά μαδριγάλια και Γάλλους Αναγεννησιακούς, αλλά και όταν τον συναντούσες σε κάποια συναυλία καλοντυμένο, ατσαλάκωτο με την ωραία του γραβάτα, το μαντήλι στο πέτο, το γιλέκο του και το καφέ τσαντάκι περασμένο στο αριστερό χέρι και τον προσφωνούσες: «Μαέστρο μου» κι εκείνος ανταπόδιδε με γέλιο και μπρίο: «γεια σου πουλάκι μου» λόγια γεμάτα τρυφερότητα, σπιρτάδα, περηφάνια, αλλά και αυστηρότητα μαζί”.

Καλλιθέα-Αθήνα, 22/8/2024

Δρ Χρήστος Ηλ. Κολοβός, Αρχιμουσικός

“Προς το Διοικητικό Συμβούλιο του Θεατρικού Ομίλου Ερμιονίδας

Επανερχόμαστε στο ζήτημα που έχει προκύψει με τον Θεατρικό Όμιλο Ερμιονίδας. Ύστερα από την τελευταία ανακοίνωσή μας όπου καταγγείλαμε την αδικαιολόγητη καθυστέρηση στην εξόφληση δεδουλευμένων προς συναδέλφους μας που συμμετείχαν σε παραγωγές του Ομίλου και την δημοσιότητα που πήρε η υπόθεση, το Δ.Σ. του Θ.Ο.Ε. δεσμεύτηκε με δημόσια ανακοίνωσή του να εξοφλήσει άμεσα τα δεδουλευμένα που χρωστάει.

Όμως στην συνέχεια ο Θ.Ο.Ε. αντί να επικοινωνήσει απευθείας με τους συναδέλφους για την άμεση εξόφληση, ανέθεσε την υπόθεση σε δικηγόρο, ανοίγοντας έναν νέο κύκλο προσκομμάτων και καθυστερήσεων με αποτέλεσμα, ένα σχεδόν μήνα μετά να μην έχει κλείσει ακόμα το ζήτημα. Μάλιστα πρόσφατα λάβαμε μήνυμα από την δικηγόρο του Θ.Ο.Ε. η οποία ζητάει από τον Π.Μ.Σ. τα mail των συναδέλφων προκειμένου όπως λέει να τους αποστείλει απευθείας την εξωδικαστική πρόταση επίλυσης της διαφοράς. Από την επιστολή αυτή προκύπτουν δυο ζητήματα:

1) Για ποιον λόγο ζητάει από τον Π.Μ.Σ. τα στοιχεία επικοινωνίας ενώ έχει απευθείας επικοινωνία με τους συναδέλφους;  ο Θ.Ο.Ε. δεν έχει τα στοιχεία επικοινωνίας των συναδέλφων; Γιατί δεν τα ζήτησε από την πρώτη στιγμή αλλά έναν ολόκληρο μήνα από την στιγμή που ανέλαβε την υπόθεση;

2) Μας προβληματίζει η διατύπωση για “εξωδικαστική πρόταση επίλυσης της διαφοράς”. Δεν υπάρχει καμία διαφορά που πρέπει να επιλυθεί εξωδικαστικά ή δικαστικά. Υπάρχουν οφειλές από τον Θ.Ο.Ε. προς τους συναδέλφους μας, οφειλές αναγνωρισμένες από τον Θ.Ο.Ε. και το ζητούμενο είναι η άμεση εξόφλησή τους. Πρόκειται για ζήτημα που εάν υπάρχει καλή θέληση μπορούσε να λυθεί σε άμεση συνεννόηση με τους συναδέλφους. Όμως από πλευράς Θ.Ο.Ε. η υπόθεση είχε «τεθεί στο αρχείο» εδώ και πέντε χρόνια και μόνο ύστερα από την καταγγελία του Π.Μ.Σ. ξεκίνησαν ενέργειες.

Σοβαρή πλευρά της υπόθεσης αποτελεί η ζημιά που έγινε σε μουσικό όργανο (πιάνο) που παραχωρήθηκε στον Θ.Ο.Ε. για συναυλία κλασσικής μουσικής. Καθώς το πιάνο έπρεπε να επισκευαστεί άμεσα και να επιστραφεί στην ιδιοκτήτριά του, συνάδελφος μας προσφέρθηκε να μεσολαβήσει πληρώνοντας από την τσέπη του 250 ευρώ για το κόστος επισκευής, θεωρώντας καλόπιστα πως θα πάρει αυτά τα λεφτά από τον Θ.Ο.Ε. Και ενώ το λογικό και αναμενόμενο θα ήταν να εκτιμηθεί η προσφορά τόσο της συναδέλφου που παραχώρησε το πιάνο όσο και του συναδέλφου που πήρε πάνω του την ευθύνη της άμεσης επισκευής του οργάνου, ο Θ.Ο.Ε. προσπαθεί να αποφύγει την ευθύνη του καλυπτόμενος πίσω από το επιχείρημα πως δεν προβλεπόταν τέτοιος όρος στην συμφωνία. Άραγε με βάση αυτή την λογική θα ήταν σωστό και δίκαιο να επιστραφεί το όργανο σπασμένο ή επωμιστεί κάποιος τρίτος το κόστος επισκευής του;

Κατά την γνώμη μας από τον τρόπο χειρισμού τέτοιων ζητημάτων προκύπτει το κατά πόσο είναι αξιόπιστος ή όχι ένας φορέας. Καλούμε τον Θ.Ο.Ε. να εξοφλήσει άμεσα τα δεδουλευμένα προς τους συναδέλφους μας καθώς και να αναλάβει το κόστος επισκευής του πιάνου που παραχωρήθηκε για δική του εκδήλωση.”

έφυγε από τη ζωή μετά από την άνιση μάχη του με την επάρατη νόσο, την Πέμπτη 8 Αυγούστου σε ηλικία 67 ετών.

Πάνω από 50 χρόνια καλλιτέχνης, μουσικός που έπαιζε πολλά όργανα. Διατηρούσε στούντιο όπου πολλοί καλλιτέχνες ηχογραφούσαν εκεί.

Ο Βασίλης ήταν πολυτάλαντος, πάντα χαμογελαστός και με ανήσυχο μυαλό που παράλληλα με την μουσική ήταν και σπουδαίος ζωγράφος.

Η Εξόδιος Ακολουθία του αγαπητού συναδέλφου μας, θα τελεστεί την Τρίτη 13/8 στις 12 το μεσημέρι στο νεκροταφείο Αμαρουσίου.

Εκφράζουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια στην οικογένεια και τους οικείους του.  

Ο Πανελλήνιος Μουσικός Σύλλογος μέσω της πένας του μέλους του Δ.Σ. του, μαέστρου Χρήστου Κολοβού, αποχαιρετά με οδύνη την διαπρεπή πιανίστα Βίκυ Στυλιανού, η οποία «έφυγε» από την ζωή το βράδυ της 25^ης Ιουλίου, σε αθηναϊκό νοσοκομείο, όπου νοσηλευόταν.

Πρώτο βραβείο της Σχολής Χαιρογιώργου του Ωδείου Αθηνών, η Στυλιανού, 11 ετών ακόμη, είχε κερδίσει το Α’ βρ. του Διαγωνισμού «Καίτης Παπαϊωάννου». Με υποτροφία της Γαλλικής Κυβερνήσεως σπούδασε επί 3ετία στο Παρίσι κοντά στον Πιέρ Σανκάν, αλλά και στην «Εκόλ Νορμάλ». Συνέχισε στην Μουσική Ακαδημία της Βασιλείας αποκομίζοντας το δίπλωμα σολίστ. Έκτοτε εμφανίσθηκε σε 100άδες σόλο ρεσιτάλ, κοντσέρτα, συναυλίες μουσικής δωματίου και ως μέλος διαφόρων ορχηστρικών συγκροτημάτων στην Ευρώπη (Γαλλία, πρώην Δ. Γερμανία, πρώην Τσεχοσλοβακία, Βουλγαρία, Ελβετία) και την Ελλάδα, αποκομίζοντας πάντοτε λαμπρές κριτικές. Έπαιξε και ηχογράφησε δεκάδες, αν όχι 100άδες έργα Ελλήνων συνθετών ζώντων και τεθνεώτων κατά τεκμήριο σε Α’ εκτέλεση σε ραδιοφωνία, τηλεόραση, βινύλιο και CD.

Σπούδασε και ανώτερα θεωρητικά με τους συνθέτες Περικλή Κούκο και Άλκη Μπαλτά, δίδαξε στα Ωδεία Αθηνών (1981-1994) και Ελληνικό κ.α., ενορχήστρωσε πολλά έργα για διάφορα σύνολα, μα η σπουδαιότερη συμβολή της ίσως είναι, ότι μετείχε από του 1982 στο ιστορικό πια «Τρίο Αθηνών», το «νεότερο», όπως γράφει ο Καλογερόπουλος στο Λεξικό του, με το ζεύγος Χάρη και Ντάνας Χατζηγεωργίου. Με το «Τρίο» «όργωσαν» κυριολεκτικά κάθε ελληνική γωνιά και πολλές χώρες του εξωτερικού ερμηνεύοντας αξιομνημόνευτα σχεδόν όλα τα μεγάλα «πιάνο τρίο» του παγκόσμιου ρεπερτορίου, αλλά και της Εθνικής μας Σχολής. Μερικά από αυτά αποτύπωσαν και σε βινύλιο, όπως το «τρίο» του Θεοδωράκη και τις «Σονατίνες» του για βιολί και πιάνο, τα «τρίο» των Βάρβογλη, Σκαλκώτα, Πετρίδη κ.ά. Ανεξάντλητη η δισκογραφία της. Από τα τελευταία έργα που αποτύπωσε σε ψηφιακούς δίσκους είναι διάφορα του Μπαλτά για σόλο πιάνο και του Μπάμπη Κανά για μουσική δωματίου.

Η Βίκυ Στυλιανού αφιέρωσε μεγάλο μέρος της καριέρας της στην ανάδειξη της Νεοελληνικής Έντεχνης Μουσικής και οι Έλληνες συνθέτες της οφείλουν πολλά. Κυρίως, οι σύγχρονοι Έλληνες συνθέτες, στων οποίων πνοή έδωσε στα έργα τους και δίδαξε, ώστε να προοδεύσουν στη δυσκολότατη τέχνη τους, οι πολλοί εκκολαπτόμενοι μαέστροι που εκπαιδεύτηκαν με την τέχνη και την τεράστια πείρα της από διάφορα σεμινάρια που ελάμβανε μέρος ως «συνοδός» και «εκγυμνάστρια», το Ελληνικό Συγκρότημα Σύγχρονης Μουσικής που ίδρυσε ο ακαδημαϊκός, συνθέτης και μαέστρος, Θόδωρος Αντωνίου, το οποίο ελάμπρυνε με την συνεργασία της επί δεκαετίες, όλοι εμείς που παίξαμε μαζί της από μαθητές στο Ωδείο, αλλά και κατόπιν ή την διευθύναμε κατά καιρούς και το κοινό που την τίμησε με την παρουσία του.

Η Βίκυ ήταν ανάμεσα στους ελάχιστους εναπομείναντες μουσικούς της… «αείμνηστης» πια «Ορχήστρας των Χρωμάτων», που με νόμο, ενσωματώθηκαν στην Ορχήστρα της Λυρικής Σκηνής, μα δεν πρόλαβε να ευχαριστηθεί τη δικαίωση αυτή. Ήταν πάντα δίπλα σε όλους τους νέους και σε κάθε τι καινούριο.

Ο Π.Μ.Σ. εκφράζει τα θερμότατα συλλυπητήριά του στον σύντροφο της ζωής της, συνάδερφο Μαέστρο, συνθέτη και Δάσκαλο, Άλκη Μπαλτά.

Ο αποχαιρετισμός της θα λάβει χώρα την Τρίτη, 30 Ιουλίου, στις 12.30 μ.μ. στο νεκροταφείο της Ηλιούπολης.

Για τον Πανελλήνιο Μουσικό Σύλλογο,

Δρ Χρήστος Ηλ. Κολοβός

Μαέστρος