Το κείμενο μας έστειλε ο Δρ Χρήστος Ηλ. Κολοβός, Διευθυντής Ορχήστρας
«Ο παλαιός μόνιμος μαέστρος της Λυρικής (1971-1978), Τσου Χουΐ, πέθανε στις 11 Αυγούστου, σε ηλικία 91 ετών στο εξοχικό του σπίτι στην Κορώνη. Είχε γεννηθεί στην Σουμάτρα στα 1934, ενώ το 1976 πολιτογραφήθηκε Έλληνας, όπως διαβάζουμε στο «Λεξικό της Ελληνικής Μουσικής» των εκδ. Γιαλελλής, του συνθέτη-μουσικολόγου-ερευνητή Τάκη Καλογερόπουλου. Επτά χρόνια νωρίτερα είχε παντρευτεί την αρχαιολόγο Αλεξάνδρα Αυγεροπούλου, με αποτέλεσμα να μείνουν στην Ελλάδα μέχρι τα 1978 όπου ο Μαέστρος δέχθηκε ειδική επίσημη πρόσκληση από την Σιγκαπουριανή Κυβέρνηση, να ιδρύσει και να διευθύνει την Συμφωνική Ορχήστρα της Σιγκαπούρης.
Σπούδασε και αποφοίτησε από την Βασιλική Μουσική Ακαδημία του Λονδίνου με βραβεία και υποτροφίες ξεκινώντας την διευθυντική του σταδιοδρομία το Φεβρουάριο του 1958 ως μετακαλούμενος μαέστρος της Εθνικής Ορχήστρας των Βρυξελλών, μπαίνοντας στην ιστορία ως ο 1ος Ασιάτης μαέστρος που διευθύνει την ευρωπαϊκή αυτή ορχήστρα. Στην Σιγκαπούρη και το Λονδίνο σπούδασε και τελειοποιήθηκε στο βιολί, το κόρνο και την διεύθυνση ορχήστρας.
Στα χρόνια που έμεινε μόνιμα στην Ελλάδα, πριν μεταβεί στην Σιγκαπούρη για την ίδρυση της εκεί ΣΟ της, η οποία ήταν εξ αρχής υπό κρατική σκέπη, γεγονός που ζητούσε κι ο ίδιος για να αναλάβει ένα τόσο μεγάλο εγχείρημα, αλλά και όλες τις μετέπειτα περιόδους που ερχόταν στην Ελλάδα, όταν το επέτρεπαν οι υποχρεώσεις του στην Κίνα, διηύθυνε επανειλημμένα όλες τις ελληνικές ορχήστρες, ενώ για 7 χρόνια διετέλεσε και μόνιμος αρχιμουσικός της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, στην οποία διηύθυνε σε πρεμιέρες και επαναλήψεις δέκα (10) έργα το ρεπερτορίου και μη. Μεταξύ άλλων τον «Ριγολέττο», την «Τραβιάτα», την «Μποέμ», την «Μανόν Λεσκώ», τον «Μαγικό Αυλό», αλλά και την «Αριάδνη στην Νάξο» του Ρίχαρντ Στράους και την «Ζωή ενός Ακόλαστου» (“The Rake’s Progress”) του Στραβίνσκυ, σε Πανελλήνιες Πρώτες τα δύο τελευταία. Στα νεότερα χρόνια έκανε «Μποέμ» και «Αριάδνη» το 2001 και 2002, δυο εκπληκτικά ανεβάσματα σε λεπτομέρειες, εκφραστικά μέσα και στυλ, των οποίων ήμασταν αυτήκοοι μάρτυρες και διατηρούμε ως τώρα αλησμόνητα στην μνήμη μας.
Με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών έδωσε επίσης αρκετά έργα σε Πανελλήνιες Πρώτες, μ.ά. την «Ιεροτελεστία της Ανοίξεως» (Ηρώδειο, 1976) μαζί με το 2ο κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα του Προκόφιεφ με τον Γαρουφαλή και τα «Αντίφωνα για χάλκινα, τύμπανα και έγχορδα» του Σισιλιάνου σε Παγκόσμια Πρώτη, διάφορα έργα του Μητρόπουλου, του Σοστακόβιτς, του Σαίνμπεργκ, του Βέμπερν κ.ά., σε Πανελλήνιες Πρώτες, συνόδευσε επίσης σολίστες πρώτης γραμμής όπως τους Ρουτζέρο Ρίτσι, Σοφοκλή Πολίτη, Τάτση Αποστολίδη, Παντελή Δεσποτίδη (βιολί), Μαρία Χαιρογιώργου, Ντόρα Μπακοπούλου, Σούρα Σερκάσκυ (πιάνο), Τόμας Βέρνερ, Σωτήρη Ταχιάτη (τσέλλο) κ.ά.
Με την Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα της ΕΡΤ όμως, έδωσε στην Νεοελληνική μας Έντεχνη Μουσική ό,τι σημαντικότερο μπορούσε, στην καλύτερη ηλικία του, ηχογραφώντας σπουδαία και υπερβατικής ενίοτε δυσκολίας έργα, κάποια εξ αυτών κυκλοφόρησαν και στο εμπόριο σε CD, όπως το «Κοντσέρτο Γκρόσσο» και «η Ταφή» του Μητρόπουλου, η «Συμφωνία σε 1 μέρος» του Καρυωτάκη, «η Κλασική Συμφωνία» του Σκαλκώτα, «οι Συμφωνικές Σπουδές» του Σισιλιάνου, η «4η Συμφωνία» του Δραγατάκη κ.ά.
Το σημαντικό είναι, ότι ο Τσου Χουΐ είχε το ταλέντο και τη γνώση μέσα στις ελάχιστες πρόβες που του αντιστοιχούσαν πριν 60 χρόνια, όπως σε όλους τους μαέστρους άλλωστε, κατάφερνε να μεταμορφώσει κυριολεκτικά τις Ορχήστρες μας, γεγονός που συνέβαινε με πολύ λίγους Έλληνες συναδέρφους του. Κυρίως με αυτούς που ζούσαν στο εξωτερικό και εργάζονταν σε πολύ μεγάλα συγκροτήματα, όπως ο Οδυσσεύς Δημητριάδης από το Μπαλσόι της Μόσχας, ο Μιλτιάδης Καρύδης από την Κρατική Όπερα της Βιέννης, ο Καρπάθιος Άντζελο Καβαλλάρο από τα μεγάλα θέατρα της Ιταλίας («Σκάλα του Μιλάνου» κ.λπ.).
Στην καριέρα του διηύθυνε πάνω από 60 ορχήστρες σε όλο τον κόσμο, μεταξύ των οποίων της Ρωμανικής Ελβετίας, την «Τονχάλλε» της Ζυρίχης, τις Φιλαρμονικές του Λονδίνου, της Μόσχας και του Τόκυο, την Ραδιοφωνία της Δανίας κ.ά., ενώ το σπουδαιότατο έργο που έκανε ως παιδαγωγός, με την ίδρυση και διεύθυνση της ΣΟ της Σιγκαπούρης κατατάσσοντάς την στις 20 καλύτερες ορχήστρες του κόσμου, με πολλή σκληρή, πειθαρχημένη και αφοσιωμένη δουλειά, τον φέρνει στην κορυφή των Παιδαγωγών όλου του γνωστού μας κόσμου, και δίπλα τουλάχιστον, στον συνάδερφό του Χοσέ Αμπρέου (ιδρ. του διάσημου Βενεζοελάνικου “El Sistema”), μιας που και οι δυο είχαν ποτιστεί με το υψηλό ιδεώδες της μουσικής μόρφωσης των Λαών τους ιδρύοντας Συμφωνικές Ορχήστρες.»
Καλλιθέα, 14/09/2025
Δρ Χρήστος Ηλ. Κολοβός
Διευθυντής Ορχήστρας
Για τον Πανελλήνιο Μουσικό Σύλλογο