Το παρακάτω κείμενο μας έστειλε ο συνάδελφος Χρήστος Κολοβός.
“Κηδεύτηκε προχτές Τετάρτη, 21 Αυγούστου, από το κοιμητήριο Χαλανδρίου, ο αιωνόβιος Ζακυνθινός Μαέστρος και σολίστ τρομπονιού, ο τελευταίος ίσως της γενιάς του, Διονύσιος Πυλαρινός (γεν. 1925). Ο Νιόνιος για τους συνομίληκούς του ή κύριος Σάκης για την επόμενη γενιά και για μένα, που από πολύ μικρός τον συναναστρεφόμουν ένεκα οικογενειακής φιλίας. Κάποιος άγνωστος ίσως μουσικός, με γνωστό επίθετο όμως για τους νέους συναδέρφους της εποχής μας, γενάρχης δυο διαπρεπών υιών σολίστ του ιδίου οργάνου και μαέστρων, όπως ο ίδιος. Πατέρας των Ανδρέα και Ραφαέλλου. Σύντροφος δε αχώριστος της Μαγδαληνής.
Ο κύριος Σάκης, πέθανε στις 16 Αυγούστου πλήρης ημερών και αγώνων για καλύτερες συνθήκες εργασίας των πνευστών κυρίως μουσικών μαζί με τον συντοπίτη του συνάδερφο, κομμουνιστή συνθέτη και επίσης σολίστ τρομπονιού, Αλέκο Ξένο. Το σημαντικότερο επίτευγμά τους ήταν η θεσμοθέτηση επί Κωστή Μπαστιά (αρχές του ’60), των διπλών κορυφαίων στην Ορχήστρα της Λυρικής, τότε που επί δεκαετίες (μέχρι τα μέσα του ’80 περίπου) έπαιζαν και διπλές παραστάσεις (1η στις 17.00 και 2η στις 20.30), κάνοντας 9 σέρβις την εβδομάδα, δουλεύοντας σαν σκλάβοι, όπως χαρακτηριστικά έλεγαν.
Ο Μαέστρος μας, αν και σπούδασε στη γενέτειρά του, όπως μας πληροφορεί ο επίσης Ζακυνθινός Τάκης Καλογερόπουλος στο Λεξικό του της Ελληνικής Μουσικής, τον συναντάμε σε ηλικία 7 χρ. στη Φιλαρμονική Φιλιατρών, που είχε βρεθεί για λόγους οικογενειακούς, να μελετά ευφώνιο με τον Επτανήσιο υπαρχιμουσικό Ν. Αρβανιτάκη. Από τα 14 του, διδάσκεται στη Ζάκυνθο από τον Πήλικα ευφώνιο και τρομπόνι και στα 17 του έρχεται πρώτος στις εξετάσεις της Στρατιωτικής Μουσικής Φρουράς Αθηνών. Αργότερα σπουδάζει στο ΚΩΘ με τον Βακαλόπουλο Ανώτερα Θεωρητικά αποφοιτώντας από τις τάξεις αρμονίας, ενοργάνωσης, αντίστιξης και φούγκας. Απεφοίτησε δε και από την τάξη της διεύθυνσης μπάντας. Στη Θεσσαλονίκη βρέθηκε στην Στρατιωτική Μουσική του Γ’ Σώματος Στρατού μετατεθείς, κάνοντας τον Ζακυνθινό μας εθνικό βάρδο Διονύσιο Βισβάρδη, να αναγνωρίσει το ταλέντο του και να τον συμβουλέψει να μεταβεί στην Μουσική Ακαδημία της Αγ. Καικιλίας της Ρώμης προς τελειοποίηση στο όργανο και τη διεύθυνση ορχήστρας, στην τάξη του διάσημου παιδαγωγού μαέστρου, Franco Ferrara.
Επί 30ετία περίπου διετέλεσε πρώτο τρομπόνι στην Ορχήστρα της Λυρικής και της ΚΟΑ, φέροντας τον τιμητικό τίτλο κατόπιν διαγωνισμών προαγωγών του «αρχικορυφαίου»! Την νεανική του 3η δεκαετία 1945-55, υπηρέτησε στην Στρατιωτική Μουσική.
Ο Πυλαρινός, ηχογράφησε για την Ελληνική Ραδιοφωνία αρκετά ρεσιτάλ, ενώ διηύθυνε από τα 1976-77 πολλές παραστάσεις όπερας και οπερέττας στην Λυρική μεταξύ των οποίων «ο Βαφτιστικός», «η Νυχτερίδα», «Απάχηδες των Αθηνών» κ.ά. και πλήθος ορχηστρών «ιντέρνο», δηλ. πίσω από την σκηνή. Ηχογράφησε επίσης ως μαέστρος και με την Ορχ. Ποικίλης Μουσικής της ΕΡΤ επί 8ετία, ενώ δίδαξε δεκάδες μετέπειτα μουσικούς τρομπόνι, τούμπα και αλτικόρνο για 20 έτη στο Ελληνικό Ωδείο. Μετέσχε ακόμη σε πάμπολλες επιτροπές διαφόρων διαγωνισμών τόσο των Κρατικών Ορχηστρών, όσο και των Νέων της Μεσογείου και της ΕΟΚ.
Δυο χαρακτηριστικά σοφά λόγια του κυρίου Σάκη ήταν οι φράσεις: α) «θέλει τουπέ η θέση αυτή», εννοώντας την συνεχή μελέτη, την αριστεία, τον σεβασμό και εντός και εκτός Ορχήστρας, το ευπρεπές ένδυμα, μιας που ο μουσικός είναι πρωτίστως Καλλιτέχνης, μια ανώτερη, ιδιαίτερη φύση δηλ. ψυχή τε και πνεύματι που πρέπει να εμπνέει τον σεβασμό όλων και β) «πρέπει να ξέρεις ποιος καθόταν στην ίδια καρέκλα πριν από σένα». Δηλ. να γνωρίζουμε οι νέοι την ιστορία μας, γιατί για τις Ορχήστρες μας δόθηκαν αιματηροί αγώνες για να ιδρυθούν, να εγκαθιδρυθούν, να προοδεύσουν και να φτάσουν «όρθιες» ως τις μέρες μας.
Η συγκίνησή του πάντα ήταν μεγάλη, σαν σού έδειχνε από το πορτοφόλι του την φωτογραφία από την τάφρο της Ορχήστρας της Λυρικής με αυτόν κορυφαίο και δίπλα του τους δυο γιούς του καμαρώνοντας. Όλοι μαζί οι «τρεις άριστοι… Πυλαρινοί», όπως κάποτε έγραψε η Καίτη Ρωμανού, ακούγοντάς τους να παίζουν στον Μουσικό Αύγουστο του Ηρακλείου επί Χατζιδάκι (1981), ιταλικά μαδριγάλια και Γάλλους Αναγεννησιακούς, αλλά και όταν τον συναντούσες σε κάποια συναυλία καλοντυμένο, ατσαλάκωτο με την ωραία του γραβάτα, το μαντήλι στο πέτο, το γιλέκο του και το καφέ τσαντάκι περασμένο στο αριστερό χέρι και τον προσφωνούσες: «Μαέστρο μου» κι εκείνος ανταπόδιδε με γέλιο και μπρίο: «γεια σου πουλάκι μου» λόγια γεμάτα τρυφερότητα, σπιρτάδα, περηφάνια, αλλά και αυστηρότητα μαζί”.
Καλλιθέα-Αθήνα, 22/8/2024
Δρ Χρήστος Ηλ. Κολοβός, Αρχιμουσικός